Vekil Camii, Türkiye'nin Kayseri ilinde yer alan tarihi bir camidir. Şehir merkezinde, Kayseri Kalesi'ne yakın bir konumda bulunur ve hem dini hem de mimari açıdan önemli bir yapıdır.
Vekil Camii'nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, genel kabul gören görüş, yapının Selçuklu Hanedanı döneminde, 12. veya 13. yüzyıllarda inşa edildiği yönündedir. Caminin "Vekil" adını almasının nedeni ise, yapının vakıflar tarafından yönetilmesi ve vakıf vekilleri aracılığıyla idare edilmesinden kaynaklanmaktadır.
Cami, tarih boyunca çeşitli onarımlar ve restorasyonlar geçirmiştir. Özellikle Osmanlı Devleti döneminde önemli tadilatlar görmüş ve günümüzdeki görünümünü büyük ölçüde bu dönemde kazanmıştır. Cumhuriyet döneminde de yapılan restorasyonlarla caminin korunması sağlanmıştır.
Vekil Camii, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinin izlerini taşır. Yapıda kullanılan malzemeler arasında taş, tuğla ve ahşap öne çıkar. Caminin genel mimarisi şu şekildedir:
Plan: Cami, dikdörtgen planlı bir yapıdır. İç mekan, mihrap duvarına paralel uzanan sütunlar aracılığıyla bölümlere ayrılmıştır. Bu sütunlar, yapının tavanını taşımaktadır.
Mihrap: Caminin mihrabı, mermerden yapılmıştır ve üzerinde geometrik desenler ile bitkisel motifler bulunmaktadır. Mihrabın üzerindeki yazı kuşağı, Arapça hat sanatının güzel örneklerini sergiler.
Minber: Ahşap işçiliğinin önemli bir örneği olan minber, caminin dikkat çekici unsurlarından biridir. Minber üzerinde yer alan oyma ve kabartma desenler, Selçuklu sanatının etkilerini gösterir.
Minare: Camiye bitişik olarak inşa edilmiş olan minare, taştan yapılmıştır. Minare, tek şerefeli olup, konik bir külahla örtülüdür. Minarenin gövdesi üzerinde, tuğla örgüsü ile oluşturulmuş geometrik desenler bulunur.
Tavan: Caminin tavanı, ahşap kirişler üzerine oturtulmuş olup, üzeri ahşap panellerle kaplanmıştır. Tavan süslemelerinde, bitkisel motifler ve geometrik desenler kullanılmıştır.
Dış Cephe: Caminin dış cephesi, kesme taş ve tuğla kullanılarak inşa edilmiştir. Cephede, pencereler ve giriş kapısı gibi unsurlar bulunur. Pencerelerin üzerindeki kemerler, Selçuklu mimarisinin tipik özelliklerini yansıtır.
Vekil Camii, günümüzde ibadete açık olup, Kayseri ilinin önemli dini yapılarından biridir. Cami, aynı zamanda Türkiye'nin kültürel mirasının önemli bir parçası olarak kabul edilmektedir. Cami, düzenli olarak ziyaretçi akınına uğramaktadır ve turistik bir cazibe merkezi konumundadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından düzenli olarak bakımı yapılmakta ve korunmaktadır.